Przeczytasz w 4 minuty.
Z niniejszego wpisu dowiesz się:
- fundacja prywatna – kogo dotyczy rejestracja beneficjentów?
- czy funkcjonuje jeden rejestr beneficjentów czy każdy kraj ma swój własny?
- czy rejestracja beneficjentów jest obowiązkowa,
- jaki jest termin na dokonanie zgłoszenia?
- jaka jest kara za brak zgłoszenia?
Czym jest rejestr beneficjentów rzeczywistych?
Podmioty, w tym spółki oraz fundacje rejestrowane w krajach Unii Europejskiej, oprócz wpisu w rejestrze handlowym w kraju swojej siedziby, obowiązuje również rejestracja beneficjentów rzeczywistych w rejestrze beneficjentów rzeczywistych (w Polsce rejestr ten występuje pod nazwą: Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych – CRBR). Rejestry beneficjentów prowadzone w poszczególnych krajach poprzez ujawnianie informacji o osobach fizycznych „stojących za danym podmiotem” mają m.in. zapobiegać przestępstwom finansowym i gospodarczym, w tym unikaniu opodatkowania. W rejestrze figurują nie tylko osoby będące właścicielami poszczególnych podmiotów, czy ich zarządzający, ale także inne osoby sprawujące kontrolę lub osoby, które otrzymują środki ze spółki czy fundacji.
Fundacje prywatne, mimo iż nie posiadają wspólników, również obowiązuje rejestracja beneficjentów rzeczywistych, którymi najczęściej są fundatorzy, protektorzy lub członkowie rad fundacji, którzy sprawują kontrolę nad fundacją oraz beneficjenci, którzy są uprawnieni do otrzymywania świadczeń z fundacji. Warto pamiętać o zgłoszeniu, gdyż kary za brak jego dokonania są znaczne.
Należy pamiętać, iż zgłoszenia należy dokonać w kraju macierzystym danego podmiotu (np. spółki lub fundacji). Beneficjenci zagranicznych fundacji prywatnych są ujawniani w zagranicznych rejestrach, ale pośrednio mogą zostać ujawnieni również w polskim rejestrze (np. w sytuacji gdy zagraniczna fundacja jest wspólnikiem polskiej spółki, której beneficjenci są ujawniani w polskim rejestrze).
Które podmioty są objęte obowiązkiem zgłoszenia UBO w rejestrze?
Praktycznie we wszystkich krajach, w których wprowadzono rejestr beneficjentów, zasady dotyczące ujawniania beneficjentów są takie same. Ujawnieniu w rejestrze podlegają beneficjenci między innymi następujących podmiotów:
- spółki prawa handlowego (np. spółka z o.o., spółka akcyjna, komandytowa, komandytowo-akcyjna),
- wszystkie fundacje oraz stowarzyszenia.
Kim jest beneficjent rzeczywisty (UBO)?
UBO to skrót od angielskiego słowa ultimate beneficial owner (pol. beneficjent rzeczywisty). UBO jest między innymi osoba, będąca założycielem fundacji, a także osoba która ma określone uprawnienia wobec fundacji, np. uprawnienia kontrolne, zasiadania w organach lub prawo czerpania pożytków z fundacji. Beneficjentem fundacji jest również osoba która ją de facto kontroluje.
Definicja beneficjenta rzeczywistego wygląda następująco:
W przypadku osób prawnych jest to m.in.:
- osoba fizyczna posiadająca co najmniej 25% ogólnej liczby udziałów w podmiocie,
- osoba fizyczna dysponująca co najmniej 25% ogólnej liczby głosów w organach spółki,
- osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji spółki, lub łącznie dysponującą więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu.
Co jeżeli w naszej spółce nie da się ustalić osoby będącej beneficjentem na podstawie kryteriów właścicielskich lub wykonywania prawa głosu? Przykładowo w fundacji prywatnej nie ma wspólników, zatem przesłanka bezpośredniego posiadania udziałów nie będzie spełniona. Czy w przypadku braku właścicieli „na końcu łacucha” nie trzeba zgłaszać nikogo jako beneficjenta rzeczywistego? Odpowiedź brzmi: trzeba. W takim wypadku zgodnie z przepisami należy zgłosić osobę fizyczną zajmującą wyższe stanowisko kierownicze w organach spółki czy fundacji – zatem członka zarządu. Taka osoba jest traktowana jako beneficjent rzeczywisty mimo, że nie jest ona właścicielem podmiotu.
Więcej o funkcjonowaniu fundacji.
Dane beneficjentów
Nie wszystkie dane zgłoszone do rejestru są jawne, jednak ich cześć jest ujawniona do publicznej wiadomości.
Rejestracja beneficjentów wymaga od nas podania m.in. następujących danych:
- imiona i nazwisko;
- miejsce i rok urodzenia;
- obywatelstwo;
- miejsce rezydencji podatkowej;
- charakter i rodzaj powiązań ze spółką/fundacją.
Termin zgłoszenia
- Malta: od 1 stycznia 2018 roku; rejestracja beneficjentów rzeczywistych musi być dokonana w momencie założenia spółki czy fundacji. Dowiedz się więcej o fundacji na Malcie;
- Liechtenstein: od 29 stycznia 2019 należy zgłaszać beneficjentów struktur;
- Holandia: rejestracja beneficjentów obowiązuje od 27 września 2020 – więcej o obowiązkach zgłoszeniowych w Holandii.
Polska: od 13 lipca 2020.
Obowiązek informacji o zmianach
Ważną kwestią jest to, aby dane w rejestrze beneficjentów były aktualne, w związku z czym nałożono obowiązek informowania rejestru o zmianie beneficjenta w spółce czy fundacji. Zgłoszenia należy dokonać zazwyczaj w terminie 7 dni od zaistnienia zdarzenia powodującego obowiązek zgłoszenia zmian w rejestrze.
Kara za brak rejestracji
W każdym kraju wprowadzono inne sankcje za niezgłoszenie beneficjenta rzeczywistego fundacji. Poniżej kraje, które słyną z fundacji prywatnych:
- Malta: grzywna do 1.000 euro plus 10 euro za każdy dzień opóźnienia;
- Holandia: maksymalna kara lub grzywna, jaka może zostać nałożona przez organizację w przypadku braku (terminowej) rejestracji UBO w Rejestrze UBO wynosi 21 750 €. W wyjątkowych sytuacjach grozi orzeczenie kary pozbawienia wolności do dwóch lat lub nakazanie prac społecznych. Więcej o fundacji holenderskiej.
- Liechtenstein: grzywna do CHF 200,000.
Niezarejestrowanie UBO w terminie w polskim rejestrze może skutkować nałożeniem kary na firmę do 1 miliona złotych.
Skontaktuj się z nami
Jeśli posiadasz określone uprawnienia w zagranicznej fundacji prywatnej albo planujesz założenie takiej fundacji, np. dla celów sukcesji lub ochrony majątku, skontaktuj się z nami. Doradzimy Ci w jaki sposób zbudować strukturę, która w pełni odpowiada dzisiejszym regulacjom prawnym i podatkowym.
Zobacz także Zagraniczna fundacja prywatna a klauzula CFC.
