Jak otworzyć spółkę za granicą – instrukcja krok po kroku

Przeczytasz w 8 minut.

Z niniejszego wpisu dowiesz się:

  • jak przygotować się do planowania utworzenia spółki za granicą.

Konkretne plany – jurysdykcja. Który kraj wybrać? Poznaj ogólne warunki prowadzenia biznesu

Zastanawiasz się jak otworzyć spółkę za granicą? Najczęściej o jurysdykcji rzeczywistego biznesu zagranicznego nie decydują wyłącznie (lub w głównej mierze) warunki podatkowe. Nie są one jednak bez znaczenia, szczególnie gdy określona działalność bez większych różnic może być prowadzona w którymkolwiek z kilku sąsiadujących ze sobą krajów. W takim wypadku ułatwienia administracyjne czy większa atrakcyjność fiskalna mogą okazać się kluczowe przy podejmowaniu finalnej decyzji.

Oceniając przez pryzmat podatkowy potencjalne jurysdykcje pod kątem prowadzenia na ich terenie działalności należy brać pod uwagę między innymi:

  • stawki CIT (podatek płacony przez spółkę),
  • stawki podatku u źródła (istotne m.in. przy wypłatach zysku w postaci dywidendy z kraju A do kraju B, przy wypłacie odsetek i należności licencyjnych, dochodach z pracy),
  • efektywny poziom opodatkowania (nie zawsze ogólna stawka wyznacza efektywny poziom opodatkowania w danym kraju, m.in. z uwagi na system zwrotów, zwolnień czy refundacji podatku),
  • opodatkowanie PIT (podatek płacony przez osoby fizyczne).

Oddział czy spółka? Jakie są różnice?

W przypadku wielu biznesów, których zarządzający rozważają ekspansję zagraniczną na początku najlepszym rozwiązaniem jest utworzenie oddziału spółki polskiej. Oddział nie jest odrębnym podmiotem od samej spółki. Pamiętać należy, iż z punktu widzenia podatkowego prowadzenie działalności przez podmiot z jednego kraju w drugim państwie za pośrednictwem położonego tam oddziału wiąże się z powstaniem zagranicznego zakładu podatkowego. Oznacza to, iż oddział polskiej spółki utworzony za granicą generuje konieczność regulowania tam podatków.

Opodatkowanie jest zwykle analogiczne do tego jakie wystąpiłoby w przypadku powołania do życia za granicą nowej spółki. Różnica polega na tym, iż w przypadku oddziału zysk zagraniczny jest zyskiem macierzystej spółki (polskiej). Po zadeklarowaniu i opodatkowaniu za granicą musi być zadeklarowany niezależnie w Polsce, a czasem również dodatkowo opodatkowany (przy zastosowaniu metod unikania podwójnego opodatkowania może dojść do konieczności “dopłaty resztówki” podatku).

Mając na uwadze powyższe niuanse, wiele podmiotów decyduje się na powołanie za granicą do życia niezależnej, nowej spółki. Wtedy rozliczenia podatkowe są dokonywane na poziomie tej nowej spółki i nie ma konieczności dodatkowego deklarowania dochodów w Polsce, ani dopłacania podatków. Nowa spółka ma niezależnie prowadzoną księgowość za granicą, jest niezależnym bytem. Przesuwanie towaru między spółką matką a spółką zagraniczną stanowi zwykłą transakcję między dwoma odrębnymi podmiotami. Taka współpraca handlowa w praktyce rodzi mniej problemów na gruncie podatku VAT.

Kolejna różnica dotyczy odpowiedzialności za zobowiązania. W przypadku oddziału, zobowiązania zaciągane w jego ramach stanowią de facto zobowiązania spółki, która utworzyła oddział. Nie jest on bowiem odrębnym podmiotem. W przypadku utworzenia oddzielnej, zagranicznej spółki mamy za to do czynienia z dwoma niezależnymi podmiotami, każdy z których odpowiada za swoje własne zobowiązania. Zatem z perspektywy ochrony przed zobowiązaniami związanymi z prowadzeniem działalności za granicą lepszym rozwiązaniem może okazać się uruchomienie nowej spółki.


Odpowiedzialność, podatki – wybór formy prawnej. Spółka czy zwykła działalność?

Zakładając, że decydujemy się na utworzenie spółki zagranicznej, najczęściej wybór przed jakim stajemy sprowadza się do podjęcia decyzji o tym czy działalność będzie prowadzona w najprostszych formach, np. odpowiedniku polskiej jednoosobowej działalności gospodarczej, czy w formie spółki prawa handlowego. Działalność jednoosobowa wiąże się z opodatkowaniem podatkiem PIT, którego stawki za granicą są zwykle wyższe niż stawki CIT, a ponadto często są to stawki progresywne, a nie liniowe. Ponadto, działalność jednoosobowa oznacza pełną odpowiedzialność właściciela za zobowiązania dotyczące prowadzonego biznesu.

W przypadku spółek prawa handlowego mamy do dyspozycji zarówno formy prawne, które wiążą się z odpowiedzialnością wspólników za zobowiązania spółki, jak również z formami, gdzie wspólnicy nie odpowiadają. Te drugie z wymienionych najczęściej pozwalają na rozliczenie podatku dochodowego na poziomie spółki (podatek CIT), którego stawki są zwykle niższe niż stawki podatku dochodowego od osób fizycznych w danym kraju (PIT).

Wybierając spółkę kapitałową (podatnika CIT) za granicą jako spółkę córkę polskiej spółki kapitałowej możemy dodatkowo liczyć na korzystne możliwości w zakresie wypłacania zysku zza granicy do Polski dzięki korzystaniu ze zwolnienia partycypacyjnego. Zwolnienie to w praktyce sprowadza się do tego, że zysk zagranicznej spółki wypłacany do polskiej spółki nie jest opodatkowany ani za granicą, ani w Polsce, albo jest opodatkowany na relatywnie niewielki poziomie. Zdecydowanie największą popularnością za granicą cieszą się formy prawne pozwalające ograniczyć odpowiedzialność właścicieli – odpowiedniki polskiej spółki z o.o.


Ustalenie brzmienia umowy spółki – “wzorzec” czy indywidualne brzmienie?

W wielu jurysdykcjach nowa spółka może zostać powołana do życia przy użyciu standaryzowanego wzorca umowy. Warto jednak zastanowić się nad ustaleniem zindywidualizowanego brzmienia nowej umowy spółki, szczególnie w przypadku gdy spółka zawiązywana jest między wieloma udziałowcami, których interesy nie zawsze mogą być zgodne.

Kluczowymi aspektami, na jakie warto zwrócić uwagę przy ustalaniu brzmienia nowej umowy spółki są między innymi:

  • kwestie związane z reprezentacją spółki (reprezentacja jednoosobowa, reprezentacja wieloosobowa),
  • kwestie związane z obowiązkiem zarządu uzyskiwania zgód właścicielskich w sprawach istotnych z punktu widzenia interesów spółki lub jej majątku,
  • regulacje dotyczące praw udziałowych w spółce, w tym kwestie prawa pierwokupu udziałów, pierwszeństwa w obejmowaniu udziałów.

Biuro, adres

Z punktu widzenia korporacyjnego nie istnieją specjalne wymogi odnoszące się do miejsca siedziby spółki. Musi ona dysponować tytułem do dysponowania lokalem pod wskazanym adresem. W praktyce sprowadza się to zdecydowania o wynajmie klasycznego biura, małego biura lub skorzystania z usług przestrzeni co-workingowych.

Ze względów podatkowych kluczowym jest istnienie substancji podatkowej spółki na terenie państwa swojej rejestracji. Z tego względu można spotkać się z negatywnym podejściem do spółek, które są zarejestrowane w biurach co-workingowych. Zarzut polega na podejrzeniu, że spółka nie prowadzi rzeczywistej działalności gospodarczej. O ile bowiem można sobie wyobrazić, że spółka zajmująca się konsultingiem może być prowadzona w nowoczesnych przestrzeniach co-workingowych, o tyle przedsiębiorstwa handlowe, magazynowe trudno prowadzić bez wynajęcia typowych dla tego rodzaju działalności nieruchomości.


Konto bankowe

Obecnie utworzenie konta bankowego dla spółek zakładanych przez inwestorów zagranicznych przysparza najwięcej problemów praktycznych. Również w tym przypadku ma miejsce weryfikacja rzeczywistego zamiaru prowadzenia działalności gospodarczej. Każdy nowy klient banku musi przejść procedurę compliance, w ramach której weryfikowana jest nowa spółka, jej wspólnicy oraz zarządzający. Bank może zadawać pytania również o źródła pochodzenia majątku, do czego jest zobowiązany przepisami prawa. Klient musi zgodzić się na przejście tej weryfikacji. Brak zgody uniemożliwia uruchomienie rachunku.


Koncesje, licencje, zezwolenia

Niektóre rodzaje działalności wiążą się z koniecznością uzyskania koncesji, licencji lub zezwolenia. Może okazać się, że przed podjęciem danego przedsięwzięcia należy uzyskać  odpowiednią decyzję administracyjną. Z tego powodu warto jeszcze przed utworzeniem spółki poznać warunki jakie powinna spełnić spółka przez złożeniem stosownego wniosku. Mogą one dotyczyć na przykład struktury właścicielskiej, wysokości kapitału zakładowego albo brzmienia umowy spółki.


Sprawy podatkowe – CFC, efektywny zarząd, opodatkowanie zysków wspólników

Bardzo ważnym aspektem jaki winien zostać zweryfikowany jeszcze przed przystąpieniem do prowadzenia regularnej działalności są kwestie podatkowe. Należy zweryfikować czy funkcjonowanie spółki zagranicznej nie narazi wspólników lub osoby kontrolujące spółkę na ryzyko opodatkowania CFC w Polsce. Podatek CFC może powstać w szczególności w przypadku spółek, które nie będą w stanie wykazać, że prowadzą rzeczywistą działalność gospodarczą. Dodatkowej weryfikacji powinno podlegać czy spółka zagraniczna nie będzie efektywnie zarządzana z terytorium Polski, gdyż w takim wypadku może zostać uznana za polskiego podatnika CIT. Kolejnym aspektem do weryfikacji jest ustalenie kosztów podatkowych wypłaty zysków ze spółki. Każde z tych zagadnień winno być szczegółowo przeanalizowane, aby uniknąć problemów finansowych w przyszłości, w tym ewentualnych kosztownych modyfikacji struktury spółki.

Więcej o podatku CFC.


Zawiązanie spółki, zasilenie funduszami

Wspólnicy w trakcie tworzenia spółki powinni zdecydować w jakiej formie spółka będzie zasilona funduszami. Najpopularniejsze są dwie opcje. Pierwsza to zasilenie spółki poprzez wniesienie odpowiednio wysokich funduszy w formie wpłaty na kapitał zakładowy. Druga – wniesienie niższych wpłat na kapitał, a następnie wpłacenie pozostałych środków tytułem dłużnym, np. pożyczką.


Substancja podatkowa

Kluczowym zagadnieniem niezbędnym do zabezpieczenia w toku planowania utworzenia spółki za granicą jest tzw. substancja podatkowa, czyli wszystko to, co stanowi o tym, że spółka będzie prowadzić rzeczywistą działalność gospodarczą z kraju swojej rejestracji i rezydencji podatkowej.


Masz pytania?

Jeśli masz jakieś pytania związane z tworzeniem biznesu za granicą, skontaktuj się z nami. Nasi eksperci poprowadzą Cię przez cały proces, pomogą zaplanować całe przedsięwzięcie.

Przeczytaj także „Podatek od dochodów CFC”.

Strona do poprawnego działania wymaga włączonej obsługi JavaScript w przeglądarce.